به گزارش سلامت نیوز به نقل از ابتکار، هرساله هشتم مهرماه درحالی به عنوان روز جهانی ناشنوایان گرامی داشته میشود که بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی ۴۶۶ میلیون نفر در جهان دچار کمشنوایی معلولیتزا هستند و از نظر بار کلی بیماری، این اختلال ۶.۸ درصد بار بیماریها را شامل میشود؛ معلولیتی پنهان که دارای تاثیرات گسترده بر جنبههای مختلف رشد مهارتهای ارتباطی، اجتماعی و هیجانی فرد و خانواده وی است.
این درحالیست که بر اساس آخرین برآوردهای منتشر شده توسط سازمان جهانی بهداشت، قریب به ۹۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان تا سال ۲۰۵۰ از کم شنوایی ناتوانکننده رنج خواهند برد.میزان شیوع آسیب شنوایی در زمان تولد بیش از دو برابر مجموع دیگر اختلالات قابل ارزیابی در نوزادان است؛ براساس اعلام سازمان بهزیستی کشور ۲ تا ۴ در هزار موالید دچار کمشنوایی شدید تا عمیق هستند که البته تشخیص به موقع و مداخله بههنگام روند اثربخشی در خدمات و کاهش معلولیت را در پی داشته است.
اما از علت موارد ناشنوایی ۲۵ درصد به دلایل ناشناخته، ۵۰ درصد ژنتیکی و ۲۵ درصد به دلایلی مانند زردی، بیماریهای مادر در حین بارداری و مسائل هنگام زایمان و... دچار این آسیب میشوند.معلولیت ناشنوایی معلولیتی ناملموس و پنهان است و از همین رو یکی از سختترین نوع معلولیتها در جهان به شمار میرود.
افراد از طریق گوشهایشان حرف میزنند
علیهمت محمودنژاد، مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به مشکلات جامعه ناشنوایان و چالشهای پیشروی این قشر در جامعه، اظهار میکند: براساس نظریه نوام چامسکی، پدر زبانشناسی مدرن، انسانها از طریق گوشهایشان حرف میزنند و اگر آناتومی فرد ناشنوا را مورد معاینه قرار دهید، هیچ مشکلی در ساختار حفره دهان و حلق آنها مشاهده نمیکنید، اما با وجود نبود مشکل در آناتومی مجاری تولید گفتار، ناشنوایان نمیتوانند صحبت کنند و گفتاری ندارند لذا این نظریه درست است و سخن گفتن از طریق گوشها میسر میشود.
وی ادامه میدهد: زمانی که افراد دچار آسیب شنوایی هستند، طرحوارههای زبانی آنها نسبت به افراد عادی جامعه به طور کلی متفاوت است و این درحالیست که عدم توسعه تجهیزات توانبخشی و امکانات متناسب با نیازهای افراد دارای کم شنوایی و ناشنوایی در دنیا از یک سو و بیتوجهی افراد شنوا نسبت به یادگیری زبان اشاره از سوی دیگر موجب میشود که ناشنوایان از نظر اجتماعی، دانش و دسترسی به اطلاعات به طور محسوسی نسبت به افراد شنوا پسرفت قابل ملاحظهای داشته باشند.
بهزیستی متولی اصلی غربالگری شنوایی نیست
وی در همین راستا با اشاره به اینکه غربالگری شنوایی باید برای تمامی متولدان در همان ماههای اولیه صورت گیرد، تصریح میکند: مداخله بهنگام و انجام مداخلات درمانی میتواند در توانمندسازی کودک دارای ناشنوایی و بازگشت او به جامعه موثر باشد.مدیراجرایی انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران در بخش دیگری از این گفتوگو به وضعیت دسترسی ناشنوایان به خدمات توانبخشی اشاره و تصریح میکند: دسترسی ناشنوایان طی چند سال اخیر به باتری سمعک دولتی به شدت کاهش یافته است. سمعک گوش دیجیتال است که باید به طور مداوم از منبعی تغذیه شود. در واقع باتری سمعک در میان تجهیزات توانبخشی، یکی از پرمصرفترین کالاهای توانبخشی موردنیاز میان جامعه معلولان است.
به گفته وی، با رشد روزافزون علم، تکنولوژی و شرکتهای دانش بنیان و همچنین استارتآپها، سمعکها و اپلیکیشنهای مدرنی در دسترس ناشنوایانِ جوامع مختلف قرار دارد که گاها ممکن است قیمت آنها در ایران به ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان برسد، این درحالیست که برخی ناشنوایان در ایران هنوز از یک سمعک خوب بهرهمند نیستند.محمودنژاد با اشاره به برخی قوانین بالادستی و ممنوعیت خرید تجهیزات توانبخشیِ از کشورهای خارجی، تاکید میکند: باید تجهیزات توانبخشیِ مورد استفاده افراد دارای معلولیت متناسب با تکنولوژی و تسهیل زندگی افراد دارای معلولیت، متناسب با نیاز معلولان و با قیمت تمام شده ارزان در دسترس قرار گیرد چراکه طبق قانون، دسترسی به تجهیزات توانبخشی برای معلولان «رایگان» است.
«اشتغال»؛ معضل دیگر ناشنوایان
محمودنژاد در ادامه به موضوع چالشهای ناشنوایان در زمینه «اشتغال» اشاره و تصریح میکند: به دلیل متفاوت بودن زبان ارتباطی افراد ناشنوا با افراد شنوا و از سوی دیگر به دلیل اینکه افراد شنوا خود را ملزم به یادگیری زبان اشاره نمیدانند، همین موضوع موجب شده تا ناشنوایان در پیدا کردن شغل مناسب دچار مشکل شوند. براساس گزارشات واصله از سوی جامعه ناشنوایان، اکثر این افراد یا در کنار بستگان خود مشغول به کارند و یا خودشان شغلی را ایجاد کردهاند.
وی با اشاره به اینکه ورود ناشنوایان به طور سیستماتیک به مشاغل دولتی بسیار کم است، میافزاید: ناشنوایان به دلیل نبود امکانات آموزشی متناسب باشرایط آنها، توفیقات کم در کسب علم و دانش داشته و همین دلیل موجب مشارکت پایین آنها در آزمونهای استخدامی شده است بهگونهای که میزان استخدام ناشنوایان نسبت به سایر معلولان کشور در آزمونهای استخدامی در سطح بسیار پایینی قرار دارد.
آمار دقیقی از ناشنوایان تحصیل کرده «بیکار» در دست نیست
علیرضا نجفپور، رییس هیئت مدیره انجمن خانواده ناشنوایان ایران نیز با اشاره به اینکه به رسمیت شناختن زبان اشاره بسیاری از مشکلات جامعه ناشنوایان را برطرف خواهد کرد و ارگانهای دولتی مجبور به استفاده و بهرهگیری از مترجمان زبان اشاره خواهند شد، به این پرسش که اگر ناشنوایان مترجم نداشته باشند چگونه میتوانند با بقیه افراد جامعه ارتباط برقرار کنند؟ میپردازد و میگوید: مترجمان زبان اشاره ایرانی همچون پل ارتباطی هستند که میتوانند موجب ارتباط برقرار کردن بین افراد شنوا و افراد ناشنوا در جامعه باشند. به عبارتی میتوان گفت از طریق به رسمیت شناختن زبان اشاره بسیاری از مشکلات جامعه ناشنوا در ایران برطرف خواهد شد.
وی با اشاره به پیگیریهای این انجمن و شبکه ملی تشکلهای مردم نهاد افراد دارای معلولیت شنوایی برای حل مشکلات جامعه ناشنوا در مناسبسازی برنامههای صدا و سیما، توضیح میدهد: با پیگیریهای انجام شده، تلاش شده تا مستندات، اخبار و سریالهای مشهور، دارای مترجم زبان اشاره باشند و در حال حاضر میبینیم که اکثریت فیلمها را نیز با زیرنویس پخش میکنند.
نظر شما